به‌گزارش خبرنگار میراث‌آریا، ‌مهدی فرجی با اعلام خبر کشف نخستین آجرنوشته تاریخی ایذه در یک زمین کشاورزی به میراث آریا گفت: از بارزترین و مهم‌ترین سند مطالعات دوره عیلام، نوشته‌های میخی بر روی الواح، آجر، سنگ، خشت، فلز و… است. خطوطی که از چپ به راست یا عمودی از بالا به پایین در یک یا چند سطر به وسیله قلم‌های مخصوص حک شده‌اند.
 
مدیر پایگاه میراث‌فرهنگی آیاپیر ایذه افزود: شهرستان ایذه با دارا بودن یادمان‌های فراوانی از ادوار عیلامی به شکل نگارکندها، نوشت کندها، تپه‌ها، محوطه‌ها و آرامستان‌های تاریخی، جایگاهی مهم در دوره آغاز عیلامی و ادوار تاریخی عیلام از قدیم تا جدید دارد.
 
او ادامه داد: وجود نخستین نگارکندهای عیلامی در شهسوار، خونگ اژدر تا نگارکندهای کول فرح و اشکفت سلمان با بزرگترین نوشت کندها، خود گویای این جایگاه ارزشمند در تاریخ و فرهنگ ایران است.  
 
فرجی تصریح کرد: در شهرستان ایذه، مطالعات دوره عیلامی به چارچوب محدود نگارکندها و نوشت کندها خلاصه شده و هیچ گونه کاوش هدفمندی با هدف شناخت و کیفیت این دوره برخلاف محوطه‌هایی چون شوش انجام نگرفته است. شناخت محوطه‌های این دوره طی چند سال اخیر یکی از برنامه‌های پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر بوده و تاکنون شناخت تعدادی محوطه قطعیت یافته است، اما مستندات با کیفیتی چون نوشته‌های میخی این دوره به صورت علمی پیدا نشده بود و این موضوع همواره یکی از بزرگترین دغدغه‌های ما بوده است.
 
مدیر پایگاه میراث‌فرهنگی آیاپیر ایذه عنوان کرد:  سرکشی هر ساله به محوطه‌های این دوره پس از شخم زدن زمین یکی از انگیزه‌های ما برای به دست آوردن این مستندات بوده است، که طی چند سال ناموفق مانده بود، با این همه جسته و گریخته کشف آجر نوشته‌هایی از حفاران غیرمجاز منتسب به ایذه به گوش می‌رسید که به سبب غیرعلمی بودن پیدایش آن‌ها، قابل اتکا نبودند.
 
او تصریح کرد: بنابراین در  ۱۱ بهمن ماه ۱۴۰۳ در راستای ادامه تلاش‌ها به همراه خانواده به شکل تفریحی به یکی از این محوطه‌ها سرکشی کردم که در این راه فرزندان خردسال نیز کمک حال ما بودند. این تلاش‌های پیوسته در نهایت و با سماجت و همراهی خانواده نتیجه داد و به شکل باورنکردنی بخشی کوچکی از یک آجرنوشته عیلامی که نوشته‌های آن به سبب گذر زمان و جابجایی بسیار توسط شخم زنی، ناخوانا بود، کشف شد.
 
فرجی گفت: پس از بررسی‌های صورت گرفته و ارزیابی کارشناسی، وجود خط عیلامی بر آن محرز شد که بدون ترید این کشف نویدبخش اتفاقات بهتری برای تاریخ و فرهنگ ایذه باستانی خواهد بود.
 
مدیر پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر ادامه داد: این آجر نوشته با قطر حدود ۷. ۵ سانتیمتر که بر خلاف دیگر آجر نوشته‌های رایج دوره عیلامی که بر کناره‌ها حک می‌شدند، این قطعه بر صفحه رویی آجرنوشته حک شده و به طور کلی نوشته‌های میخی آجری این دوره تعلق آن به یک ساختار معماری با کاربری‌های متفاوت، کاملاً شناخته شده است.

اهمیت این آجر نوشته در حال حاضر به دلیل کشف نخستین بار یک آجرنوشته‌ها در ایذه به صورت علمی توسط باستان‌شناس در محوطه شناخته شده در طی بررسی‌های سطحی و نحوه متفاوت حک شدن نوشته‌های میخی به جای ضخامت کناره‌های آجرها، بر صفحه مسطح روی آجر است.

مطالعات بیشتر بر روی این آجر نوشته توسط پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر در حال انجام است که پس از مطالعات تکمیلی با کمک متخصصان خط میخی، به شکل مقاله در مجله‌های تخصصی به چاپ خواهد رسید.

انتهای پیام/